تجربه پنج کشور از عادی‌سازی: صدای گام‌های برگشت کرونا به گوش می‌رسد

در بعضی از کشورها کاهش محدودیت‌هایی که پیش از این در نظر گرفته شده بود، آغاز شده است. با این حال، بعضی از کشورها ناچار شدند دوباره محدودیت‌های قبلی را اعمال کنند، چرا که موارد جدید ابتلا در آنها رو به افزایش است.

محدودیت‌های جدید، در کشورهای مختلف متفاوت است. در بعضی از کشورها به‌صورت جزئی و در منطقه‌ای خاص اجرا شده و در برخی دیگر به‌صورت سراسری در دستور کار قرار گرفته است.

بسیاری از کشورها، تحت فشارهای اقتصادی و سیاسی تصمیم به بازگشایی و کاهش محدودیت‌ها دارند و تجربه آن دسته از کشورهایی که امروز ناچار به اعمال مجدد محدودیت‌ها هستند، می‌تواند نشان‌دهنده وضعیت آنها پس از بازگشایی باشد. در ایران نیز برخی بازگشایی‌ها در حال انجام است.

مدارس از شنبه شروع به‌کار کرده‌اند و دانشگاه‌ها نیز به‌صورت رسمی از دو هفته آینده آغاز به کار خواهند کرد. بخش عمده‌ای از اصناف نیز با دریافت QR کدی که نشان‌دهنده تعهد آنها به رعایت مسائل بهداشتی است، از هفته‌ها پیش میزبان مشتریان هستند.

حمل و نقل عمومی هم به پشتوانه تبلیغات، فرهنگ‌سازی و فروش ماسک در ایستگاه‌های مترو، تقریباً مانند گذشته فعالیت می‌کند، البته حتی با تغییر ساعات کاری و شیفت‌بندی، رعایت فاصله اجتماعی در اتوبوس‌ها و قطارهای مترو به‌طور کامل قابل اجرا نیست. در حال حاضر تنها استانی که قرار است همچنان در تعطیلی به‌سر ببرد، خوزستان است که رشد آمار مبتلایان را نشان می‌دهد.

آمارهای موارد جدید ابتلا به کرونا تا ۱۳ اردیبهشت در حال کاهش بود و به حدود ۸۰۰ مورد در روز رسیده بود، اما به‌نظر می‌رسد با کاهش سخت‌گیری‌ها و پافشاری برخی کارفرمایان به از سرگیری حضور فیزیکی کارکنان، نمودارهای ایران دوباره صعودی شده‌اند، تا جایی که در روز ۲۶ اردیبهشت‌ماه تعداد موارد شناسایی شده جدید به ۲۱۰۲ مورد در روز رسید.

تجربه سایر کشورها نیز نشان می‌دهد بازگشایی‌ها، افزایش در تعداد مبتلایان و از سرگیری محدودیت‌های سخت‌گیرانه را به‌دنبال داشته است.

کرونا به چین باز می‌گردد؟

به‌نظر می‌رسد چین به‌عنوان کشوری که اولین مورد ابتلا به ویروس کرونا در آن شناسایی شد، در حال توقف روند بازگشایی است. اولین اقدام چین برای ایجاد محدودیت‌های کرونایی، تعطیلی شهر ووهان در اواخر ماه ژانویه / دی سال گذشته بود. این محدودیت‌ها تا جایی پیش رفت که حدود یک ماه بعد یعنی در نیمه ماه فوریه /  بهمن، نیمی از جمعیت حدود ۱.۴ میلیاردی چین با درجات مختلفی از تعطیلات اجباری، قرنطینه و محدودیت‌هایی از این قبیل مواجه شدند.

محدودیت‌های تردد در سطح ملی، فاصله‌گذاری اجتماعی و قرنطینه اجباری ۱۴ روزه برای شاغلان مهاجر، منجر به کاهش رشد اقتصادی در سه ماه نخست سال میلادی جاری به ۶.۸ درصد در چین شد. در حال حاضر بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی، مدارس و دانشگاه‌ها در چین به روال عادی برگشته‌، اما فاصله‌گذاری اجتماعی و کدهای QR فردی که نشان‌دهنده وضعیت سلامت افراد هستند، همچنان به‌عنوان راه‌حل‌هایی برای شیوع مجدد ویروس، به‌کار گرفته می‌شوند.

این محدودیت‌ها توانست تأثیر خود را بر آمار مبتلایان به کرونا نشان دهد، تا جایی که موارد شناسایی شده تقریباً از ابتدای ماه مارس / اسفند تعداد موارد جدید شناسایی شده در روز به ۲۰۰ نفر و کمتر رسید. این تغییرات موجب شد چین در پایان ماه مارس / فروردین بسیاری از این محدودیت‌ها را لغو کند.

با این حال، فرآیند بازگشایی در چین چندان ساده‌ نبود و تصمیمات گرفته شده درباره شروع به‌کار فعالیت‌های متوقف شده، به‌طور ناگهانی تغییر می‌کردند. به‌عنوان مثال در ۲۳ مارس / ۴ فروردین سینماها دوباره باز شدند، اما پس از سه روز دوباره دستور تعطیلی آنها از طرف دولت داده شد.

به‌ساکنان شهر ووهان در ۲۸ مارس / ۹ فروردین اجازه داده شد از قرنطینه خانگی خارج شوند، اما این آزادی از قرنطینه تنها ۳۵ روز دوام داشت. شاید دلیل این تصمیم، شناسایی موارد جدید ابتلا در روز دوشنبه هفته گذشته باشد. در روز ۱۱ می / ۲۲ اردیبهشت ۶ مورد جدید ابتلا به کرونا در ووهان شناسایی شد. شناسایی این موارد جدید، به‌معنای شکست روند ۳۵ روزه‌ای است که طی آن هیچ مورد جدیدی از ابتلا به کرونا در این شهر دیده نشده بود.

با اینکه دولت به محدودیت‌های سخت‌گیرانه و تعطیلات سراسری روزهای اول در این شهر بازنگشته، اما تصمیم دارد از همه ۱۱ میلیون شهروند ووهان، آزمایش بگیرد.

آلمان و ترمز اضطراری برای کنترل ویروس

آلمان که به‌تدریج در حال بازگشایی و کاهش محدودیت‌هاست، به‌سرعت نسبت به مناطقی که موارد ابتلای جدید را گزارش می‌دهند، واکنش نشان می‌دهد. برخی از مدارس و فروشگاه‌ها در آلمان مجدداً آغاز به‌کار کرده‌اند. با این حال، اقدامات اضطراری در مناطقی که آمار مبتلایان در آنها رو به افزایش است، مانع بازگشایی کامل و بازگشت به حالت عادی شده است.

به‌عنوان مثال صنایع دام‌پروری و کارخانه‌های بسته‌بندی گوشت در ایالت‌های راین وستفالن شمالی و شلسویگ ـ هولشتاین رشد سریع در آمار مبتلایان به کرونا را گزارش دادند که در واکنش به آن، ایجاد محدودیت‌ در رفت و آمد و انجام آزمایش از تمام کارکنان این کارخانه‌ها در دستور کار قرار گرفت.

در واقع در حالی که در ششم ماه جاری میلادی / ۱۷ اردیبهشت اقداماتی برای کاهش محدودیت‌های ایجاد شده بر اثر کرونا و شروع بازگشایی فعالیت‌ها آغاز شده بود، آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان اعلام کرد ایالت‌ها در صورت بروز دوباره کرونا می‌توانند از «ترمز اضطراری» یا همان بازگرداندن محدودیت‌ها، در صورت لزوم استفاده کنند.

تعداد موارد ابتلای جدید به کرونا در آلمان رو به کاهش است و این کشور توانسته نرخ شیوع را زیر یک نگه دارد. نرخ شیوع یا نرخ R نشان می‌دهد هر یک نفر مبتلا به کرونا، این ویروس را به چند نفر دیگر منتقل کرده است.

بازگشت سخت‌گیری‌ها در کره جنوبی

به‌نظر می‌رسد کره جنوبی که در ابتدای شیوع کرونا به‌دلیل آزمایش‌های گسترده و ردیابی موارد ابتلا به‌عنوان الگویی برای سایر کشورها شناخته می‌شد، خود را برای موج دوم آماده می‌کند، چرا که از روز دوشنبه هفته گذشته شاهد افزایش در تعداد مبتلایان بوده است.

موارد جدید ابتلای روزانه که برای هفته‌ها در حدود ۱۰ مورد و کمتر از آن بود، در نهم ماه جاری میلادی / ۲۰ اردیبهشت به ۳۴ مورد رسید. بخش عمده‌ای از این افراد، در یک کلوب شبانه در سئول، مبتلا شدند. شاید آمار ۳۴ مورد در یک روز در مقایسه با میانگین‌های جهانی رقم کوچکی باشد، اما آنقدری بزرگ هست که به کره جنوبی که خود را در مدیریت شیوع کرونا در دوره آغاز آن موفق می‌دانست، هشدار دهد.

محدودیت‌های جدید در کره جنوبی کمتر از یک هفته بعد از کنار گذاشتن فاصله‌گذاری اجتماعی، مجدداً اعمال شدند. با این حال، مقامات کره به شهروندان خود اعلام کردند برای زندگی روزمره جدید با ویروس کرونا آماده شوند. کرونا تا کنون ۱.۲ درصد از GDP حقیقی کره جنوبی را در فصل بهار کاهش داده و شاید بازگشایی، راه‌حلی برای جلوگیری از کوچک شدن اقتصاد این کشور باشد.

عربستان و چالش رمضان برای کنترل کرونا

عربستان اخیراً با دو شوک مواجه شده است: کاهش قیمت نفت و شیوع کرونا. همزمانی این دو، شرایط را برای اقتصاد این کشور دشوارتر می‌کند. عربستان با وجود کاهش درآمدهای نفتی خود، قرارداد ۲۶۵ میلیون دلاری را برای واردات ۹ میلیون کیت تشخیصی کرونا در اواخر ماه گذشته میلادی امضا کرد.

عربستان محدودیت‌های کرونایی را در طول ماه رمضان کاهش داد و قرار است با پایان روزهای روزه‌داری، دوباره محدودیت‌های سخت‌گیرانه را اعمال کند. تعطیلات اجباری که در عربستان از ۲۹ مارس / ۱۰ فروردین آغاز شد، با شروع ماه رمضان تا حدودی کاهش یافت و برخی مغازه‌ها و مراکز خرید اجازه پیدا کردند در ساعات محدودی یعنی از ۹ صبح تا پنج بعدازظهر فعالیت داشته باشند. با این حال، آمار موارد ابتلا از سومین روز ماه جاری میلادی / ۱۴ اردیبهشت به حدود ۱۶۰۰ نفر یعنی بیشترین میزان خود رسید و رکوردشکنی‌های تعداد مبتلایان به کرونا از این تاریخ در عربستان آغاز شد. تا کنون بیش از ۵۴ هزار نفر در عربستان به کرونا مبتلا شده‌اند.

با وجود رشد موارد ابتلای جدید، عربستان برای تعطیلات عید فطر آماده می‌شود، جشن پنج روزه‌ای که مشخص نیست پس از آن تعداد مبتلایان به کرونا چگونه تغییر خواهد کرد.